Van vecht, vlucht of bevries stand naar rust: Hoe je je zenuwstelsel kalmeert

Ken je dat gevoel van onrust, paniek of het compleet vastzitten in een situatie?
Je hart bonkt, je ademhaling versnelt of je voelt juist een verlammende stilte in je lichaam. 

Vechten, vluchten of bevriezen zijn typische reacties van ons autonome zenuwstelsel. 

Wat is  de vecht-, vlucht- of bevriesstand?

Dit is het overlevingsmechanisme van ons lichaam. Het lichaam schakelt over naar deze stand wanneer het gevaar waarneemt. Denk aan een plotselinge stresssituatie zoals:

• Een bijna-ongeluk.
• Een conflict.
• Een situatie waarin je overweldigd raakt door emoties.

Het zenuwstelsel herkent het gevaar en zet direct alles op scherp:

• Vechten: Je wordt boos of agressief om jezelf te verdedigen. Dit kan zich uiten in fysieke spanning (bijvoorbeeld gebalde vuisten of een verhoogde hartslag).
• Vluchten: Je voelt de drang om weg te rennen, situaties te vermijden of jezelf terug te trekken (je kunt rusteloosheid ervaren, zoals snel heen en weer lopen).
• Bevriezen: Dit is het moment waarop je vastzit in je hoofd en je lichaam letterlijk ‘stil’ lijkt te staan (je voelt je verlamd of machteloos).

Hoewel deze reacties ons in acute gevaren kunnen redden, blijft ons zenuwstelsel tegenwoordig vaak hangen in deze stand. Chronische stress, werkdruk en onderdrukte emoties zorgen ervoor dat we continu alert blijven (aan staan). Dat kan leiden tot klachten zoals slapeloosheid, rugpijn, vermoeidheid en angstgevoelens.

Hoe herken het als je lichaam zich in de vecht-, vlucht- of bevries stand bevindt?

Hier zijn een paar signalen:

• Lichamelijk: Snelle ademhaling, hartkloppingen, gespannen spieren, droge mond of zweten.
• Mentaal: Negatieve gedachten, piekeren, snel boos worden, je opgejaagd voelen of vastlopen in besluiteloosheid.
• Gedrag: Vermijden van confrontaties, de behoefte om te ontsnappen of het gevoel hebben dat je niets kunt doen.

De kracht van ademhaling: 4-7-8 om je zenuwstelsel te kalmeren

Als je merkt dat je in de overlevingsstand zit, kun je je zenuwstelsel weer tot rust brengen.
Een simpele maar krachtige tool hiervoor is de 4-7-8 ademhalingstechniek.

💡 Hoe werkt het?
Deze ademhalingstechniek activeert je parasympatische zenuwstelsel, wat zorgt voor ontspanning. Dit is hoe je het doet:

1. Adem 4 seconden langzaam en diep in door je neus.
2. Houd je adem 7 seconden vast.
3. Adem 8 seconden langzaam uit door je mond, alsof je door een rietje blaast.
4. Herhaal dit 4 tot 8 keer.

🎯 Waarom werkt dit?
– Het verlaagt je hartslag.

– Het brengt je ademhaling onder controle, waardoor je je minder overweldigd voelt

– Het geeft je lichaam een signaal dat het veilig is, waardoor de spanning afneemt.

Tips om spanning los te laten

Naast de 4-7-8 ademhaling kun je nog meer doen om uit de vecht-, vlucht- of bevriesstand te komen:

1. Beweeg je lichaam: Net zoals dieren zichzelf “uitschudden” na stress, kan bewegen helpen om spanning los te laten. Maak een korte wandeling of schud je armen en benen los.
2. Focus op je omgeving: Kijk om je heen en benoem 5 dingen die je ziet, 4 dingen die je voelt, 3 dingen die je hoort, 2 dingen die je ruikt en 1 ding dat je proeft. Dit brengt je terug naar het hier en nu.
3. Stretch of rek: Spanning kan zich ophopen in je schouders, nek en rug. Een paar eenvoudige stretches kunnen helpen.
4. Adem bewust: Zelfs zonder een specifieke techniek kan simpelweg bewust ademhalen je al helpen. Adem in en uit, langer uit dan in.

Het belang van het resetten van je zenuwstelsel

Als je vaak vastzit in de vecht-, vlucht- of bevriesstand, is dat een signaal van een overbelast zenuwstelsel.
Wil je leren hoe je je zenuwstelsel diepgaand kunt resetten? 
Ademwerk is een krachtige manier om (oude)spanningen los te laten zonder dat je erover hoeft te praten. 

Neem contact met me op om te ontdekken wat het voor jou kan doen.

Liefs en ontspannen groet,

Angelique

#angiesbodycare #ademwerk #ademhaling #spanningloslaten #rugpijnvrij #stressreset #ademjevrij #ontspanning #loslaten #lostalenzondertehoevenpraten #rugpijn #vechtvluchtbevries #stressloslaten #zenuwstelselreset